1. Jak brzmi pełna nazwa projektu?
Architektura niechciana. Wrocławskie obiekty postindustrialne.
Przeszłość – teraźniejszość – przyszłość.
2. Kto jest głównym organizatorem projektu?
Garstka miłośników dziedzictwa kultury, czyli Studenckie Koło Naukowe
Ochrony Dziedzictwa Kultury działające przy Instytucie Historycznym
Uniwersytetu Wrocławskiego, zrzeszające głównie studentów zainteresowanych
historią miasta i regionu oraz szeroko rozumianym dziedzictwem kulturowym.
3. Jakie są cele projektu i planowane wyniki?
Naszym głównym celem jest sprawienie, żeby "architektura
niechciana" przestała być tak naprawdę niechciana, a zaczęła być doceniana jako integralna część
naszego kulturowego dziedzictwa.
Po pierwsze, chcemy zebrać możliwie komplementarny zespół danych
dotyczących interesującego nas zagadnienia, ujmujący nie tylko stan obecny, ale
i historię oraz plany zagospodarowania, a więc dążymy do stworzenia możliwie
spójnego obrazu postindustrialnego dziedzictwa Wrocławia. Zależy nam na
względnie szybkim, ale jednocześnie merytorycznym zebraniu materiału
badawczego, który będzie ujmował nasze zagadnienie jako całość. Wynikiem
działań będzie katalog wrocławskich obiektów postindustrialnych zawierający
opis historyczny, architektoniczny i gdzie to będzie możliwie również
dokumentację projektową i fotograficzną (historyczną i współczesną).
Równolegle do prac badawczych, uczestnicy projektu będą podejmowali
inicjatywy społeczne popularyzujące wiedzę na temat opracowywanych przez siebie
obiektów m.in. poprzez prowadzenie w
daną przestrzeń ludności. Służyć temu ma organizowanie w tych miejscach
koncertów, spektakli, plenerów fotograficznych, wycieczek, wystaw etc. Przed
rozpoczęciem danego wydarzenia kulturalnego w przestrzeni postindustrialnej,
osoba odpowiedzialna za opracowanie obiektu przedstawi przez 15-20 minut
streszczenie dziejów miejsca i związanych z nim interesujących zagadnień, co
pozwoli ożywić powszechną świadomość na temat architektury postindustrialnej
jako dziedzictwa. Żaden opis nie zastąpi wszak obcowania z architekturą
postindustrialną z bliska, w jej własnej przestrzeni. Na tego typu spotkania
będzie mógł przyjść każdy zainteresowany, niezależnie od wieku i wszelkich
innych czynników - celem bowiem jest jak najszersza popularyzacja wiedzy o
obiektach poprzemysłowych Wrocławia wśród mieszkańców miasta i nie tylko.
Planowanym wynikiem projektu jest wydanie przewodnika, które poprzedzi
konferencja naukowa prezentująca wyniki badań oraz uzupełniająca posiadaną
wiedzę o warsztaty prowadzone przez przedstawicieli Urzędu Konserwatorskiego,
firm restaurujących tego typu zabudowę i nabywców.
A zatem, ujmując zbiorczo, konkretnymi wynikami naszego projektu mają
być następujące elementy:
a) bibliografia – obejmująca możliwie pełny zasób archiwaliów,
literatury, druków, opracowań szczegółowych i ogólnych dotyczących badanego
zagadnienia; ma to być realna pomoc dla teraźniejszych i przyszłych badaczy
architektury postindustrialnej Wrocławia
b) przewodnik – wkomponowany w trasę, szlak architektury
postindustrialnej Wrocławia, mający charakter popularnonaukowy, przejrzysty,
dostępny pod względem merytorycznym dla szerszego grona odbiorców (a więc
powszechnie zrozumiały i czytelny); szlak ujmować będzie istotniejsze pod
względem historycznym czy architektonicznym obiekty, podając ich krótką
historię, bardziej interesujące elementy architektury etc.
c) zbiór artykułów poświęcony zagadnieniu, wykraczający swym zasięgiem
poza granice Wrocławia, traktujący ogólnie i szczegółowo, ujmujący problemowo
temat; być może złożą się na to referaty wygłoszone podczas planowanej
konferencji (patrz punkt f) poniżej) wieńczącej projekt (publikacja
pokonferencyjna)
d) strona internetowa – zawierająca zarówno aktualne wydarzenia
organizowane w ramach projektu, jak również sukcesywnie uzupełnianą bazę
zawierającą dane bibliograficzne, dokumentację fotograficzną, historyczną,
architektoniczną na temat poszczególnych obiektów ujętych szlakiem; docelowo ma
to być narzędzie zarówno służące gronu badaczy (oczywiście jako punkt wyjścia
szczegółowych badań) jak również szerszemu gremium zainteresowanemu w tematyce
e) debata konfrontująca ludzi nauki z praktykami, właścicielami i
szeroko rozumianą opinią społeczną; celem jest pochylenie się nad zagadnieniem
zabytku techniki ze szczególnym uwzględnieniem architektury i wskazaniem
zasadności jego badań, zachowania i wynikających z jego specyfiki trudności
f) konferencja naukowa ekspercko-studencka – mająca charakter dyskusji panelowej połączonej
z możliwie lapidarną prezentacją wyników badań nad obiektami.
4. Jakie konkretnie obiekty zostały ujęte w projekcie?
Wkrótce na odpowiednich podstronach udostępnimy dokładną listę. Zawiera
ona nie tylko obiekty wciąż obecne w przestrzeni miejskiej, ale także te już
nieistniejące, o których pamięć będziemy starali się przywrócić.
Zostały one podzielone na pięć sekcji:
Sekcja I – Komunikacja
infrastruktura kolejowa (w tym budynki dworcowe, lokomotywownie,
magazyny, wiadukty etc.), tramwajowa (zajezdnie), autobusowa, samochodowa
Sekcja II – Przemysł spożywczy
cukrownie, młyny, browary, piekarnie, fabryki wódek, elewatory
Sekcja III – Infrastruktura komunalna
gazownie, elektrownie
Sekcja IV – Przemysł inny
fabryki wagonów, ceramiki etc.
Sekcja V – Hydrotechnika
przepompownie, śluzy, jazy, mosty
System pracy w ramach projektu oparty jest na prostej strukturze
wzajemnych zależności. Całość badanych obiektów podzielona została na sekcje
tematyczne. Każdy z opracowujących dany obiekt bądź grupę obiektów w ramach konkretnej
sekcji podlega osobie koordynującej daną sekcję. Osoba ta ma za zadanie na
bieżąco nadzorować tempo i kierunek prac. W ustalonym terminie koordynatorzy
poszczególnych sekcji, zebrawszy opracowany materiał, przekazują go
koordynatorom projektu i po weryfikacji merytorycznej składany jest z niego
docelowy przewodnik.
5. Jak mogę zaangażować się w tworzenie projektu?
Zapraszamy do współtworzenia projektu WSZYSTKICH (nie tylko studentów
czy doktorantów! Uczestnikiem projektu może być każdy zainteresowany!), którym
nie jest obojętna bogata poprzemysłowa spuścizna Wrocławia. Kontakt do nas:
architektura.niechciana@gmail.com
Uczestnik projektu zobowiązany będzie do przedstawienia gotowego
opracowania wybranego z listy obiektu (lub kilku obiektów) postindustrialnego z terenu Wrocławia oraz w
trakcie badań, zadbanie o omówione w punkcie 4. sposoby popularyzacji wiedzy na
jego temat wśród ludności miasta.
Inna możliwość uczestniczenia w projekcie to zaangażowanie we wszelkie pozostałe,
„pozahistoryczne”, działania związane z projektem, takie jak organizacja
eventów, promocja projektu, zajmowanie się stroną na Facebooku i blogiem itp.
Zapraszamy więc wszystkich, którzy chcieli by pomóc również w takiej formie!
6. Kto czuwa nad stroną merytoryczną projektu?
Nad poprawnością merytoryczną prac czuwać będzie rada złożona z
przedstawicieli wrocławskich uczelni zajmujących się w swej karierze naukowej
interesującymi nas obiektami. Projekt rozpoczną krótkie warsztaty wprowadzające
w specyfikę pracy z obiektami poprzemysłowymi z zakresu opisu, metodologii
(kwerendy etc.) z jednoczesnym wskazaniem na istotne elementy budowania popularnonaukowej
formy literackiej jaką jest przewodnik.
W razie jakichkolwiek innych pytań, pomysłów, wątpliwości, prosimy o
kontakt mailowy: architektura.niechciana@gmail.com
